U haremu džamije u Čekanićima, naselju udaljenom desetak kilometara od gradskog centra Srebrenika, nalazi se nadgrobni spomenik u obliku stećka. Zbog svog neobičnog izgleda i lokacije na kojoj je postavljen, stoljećima golica maštu brojnih znatiželjnika.
Prema usmenoj predaji koja se prenosi s koljena na koljeno, riječ o spomeniku banjalučkom Ibrahim-begu, graditelju džamije u Čekanićima, koja se svrstava među najstarije vjerske objekte u ovom kraju, još iz 16. stoljeća.
Rušile noću
Prisjećajući se priče koju je još kao dječak čuo od svog djeda, mutevelija u džematu Čekanići Redžo Bešić kaže da je nadgrobni spomenik isklesan od velikog kamena koji je bio na mjestu gdje se trebala graditi stara Čekanićka džamija.
- Prije iskopa temelja graditelji su ogroman kamen odgurnuli niz kosinu u potok udaljen nekoliko stotina metara. No, na njihovo veliko iznenađenje, narednog jutra kada su došli na posao, veliki kamen ponovo je bio na mjestu s kojeg su ga dan ranije odgurnuli. Priča je da su vile tokom noći vratile kamen na isto mjesto, a nakon što se ista stvar više puta ponovila, odlučili su temelj džamije pomjeriti nekoliko metara od neobičnog kamena - ispričao nam je Bešić.
Prema jednoj od brojnih legendi, Ibrahim-beg se, i nakon što je pomjerio temelj džamije, dugo vremena nadmudrivao s vilama u svojoj namjeri da džamiju sagradi do kraja. Jer, sve što bi on i njegovi pomoćnici mukotrpno tokom dana sagradili, vile bi noću porušile.Uporni i vješti graditelj ipak je uspio nadmudriti vile i gradnju džamije dovesti do kraja, a tokom radova, prema predaji, od velikog kamena koji su nakon uklanjanja nepoznate sile vraćale na isto mjesto, isklesao je sebi mezar i nadgrobni spomenik.
Postavio alem
- Prilikom klesanja spomenika svojim pomoćnicima je govorio da mu, ako se slučajno dogodi da pogine gradeći ovu džamiju, to bude mezar i da ga ukopaju do samog vjerskog objekta. Na kraju su se njegove slutnje i obistinile. Nakon što je postavio alem na vrhu munare tek sagrađene džamije i klanjao dva rekata namaza, neimar je pao s visoke munare i na mjestu ostao mrtav - kaže Bešić.
Prema pričama koje je 84-godišnji Redžo, još dok je bio dijete, čuo od starijih mještana Čekanića, pomoćnici su Ibrahim-bega ukopali pored same džamije i na njegov mezar postavili spomenik koji je sam isklesao.
Obnovljena 1984. godine
Ovaj neobični spomenik i danas obilaze brojni vjernici i učenjem Fatihe odaju počast neimaru Ibrahim-begu. Prema Bešićevim riječima, Čekanićka džamija, pored koje se nalazi spomenik njenom graditelju, posljednji je put obnovljena 1984. godine, kada je umjesto dotrajale drvene ozidana nova munara. U haremu džamije nalazi se i poznato Šejh-dedino turbe, koje, također, od davnina privlači pažnju brojnih znatiželjnika.
(Hayat/Foto: Arhiva)
